مناسبات جنبش مشروطیت و فقه سیاسی شیعه

thesis
abstract

در سال 1285 هـ‍ .ش. قانون مشروطه به تصویب رسید. این قانون برآمده از مبارزاتی بود که جریان های فکری و دینی مختلف از آن ها حمایت می کردند. «مشروطه» پدیده ای سیاسی بود که با پشتوانه های یادشده بر حوزه های مختلفی از تأملات سنتی در جامعه ایران، تأثیر نهاد. از سوی دیگر، این پدیده در فضای سیاسی ایران، از پارمترهای مختلفی نیز متأثر بوده است. مهم ترین حوز? اندیشه که مناسبات و تعاملات عمیقی با مشروطه دارد، فقه سیاسی شیعه است. تعیین حدود و ثغور این تأثیر و تأثر (میان فقه سیاسی شیعه و مشروطیت)، نیازمند تأملات و پژوهش های مختلفی است. پژوهش حاضر بر آن است تا در این باب، به بحث و بررسی بپردازد. در رساله پیش رو، تلاش شده به این سوال اصلی پاسخ داده شود که «مناسبات جنبش مشروطیت و فقه سیاسی شیعه چیست؟» برای پاسخ اجمالی به این سوال، رساله حاضر از سه فصل تشکیل شده است. درفصل اول به مفاهیم و در فصل دوم و سوم به هم-گرایی و واگرایی جنبش مشروطیت با فقه سیاسی شیعه می پردازیم. روشی که برای نگارش این رساله در پی گرفته شده، روش توصیفی و تحلیلی است. در این تحقیق تمام تلاش بنده بر آن بود که نشان دهم تفاوت نظری میان علما به مبانی ای آنان باز می گردد که هریک از این دو گروه داشته اند؛ و به هیچ وجه، به فضای جغرافیایی مربوط نمی شود و فضای جغرافیایی باعث چنین تفاوت دیدگاهی نشده است.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

فقه سیاسی و تجدد: تحلیل گفتمانی فقه سیاسی مشروطیت

دلیل نگارش مقاله حاضر توجیه گفتمانی الزامات سیاسی جدیدی مانند تحدید قدرت سیاسی، تأسیس مجلس شورای ملی، تدوین قانون اساسی، توجه به آزادیهای اساسی و برابری مدنی است که در فقه سیاسی دوره مشروطیت ظهور یافت. مقاله حاضر در صدد آن است که احتجاجات فقهی ـ حقوقی ورود مدرنیته سیاسی به ایران در دوره قاجار را در چارچوب نظریه «کنش ارتباطی هابرماس» تفسیر کند. برای نیل به این هدف مقاله حاضر تلاش دارد تا با کارب...

full text

تحول نظری فقه سیاسی شیعه از مشروطیت تا انقلاب اسلامی

شکل گیری اجتهاد دین شناختی جامع گفتمان ولایت در فقه سیاسی شیعه در دوره از مشروطیت به بعد، بسط ساخت و گفتمان حسبه را در حاشیه قرار داد. بیان ویژگی های این اجتهاد جدید و آثار آن، هر چه باشد، خیلی برای این پژوهش مهم نبود، بلکه آنچه در درجه اول اهمیت قرار دارد، بیان عوامل شکل گیری این اجتهاد است.این پژوهش همراه با ملاحظه بعضی از اصول معرفت شناسی و بایدها و نبایدهای مکتب هرمنوتیک، چارچوب نظری را طرا...

15 صفحه اول

اوضاع سیاسی کرمانشاه مقارن جنبش مشروطیت در ایران (1324-1327ق)

جنبش مشروطیت، به­رغم آنکه خاستگاهش در تهران بود، اما دامنة آن به دیگر شهرها، از جمله کرمانشاه، نیز کشیده شد. جنبش مشروطه‌خواهی و پی­آمدهای آن، در اوضاع داخلی­ کرمانشاه بسیار تأثیر گذاشت و مردم این شهر با جنبش مشروطه­خواهی همگرا شدند و این همگرایی به شکل ستیزه­جویی بین مردم با حکام شهر، که از مستبدین بودند، بروز یافت. آشوب­ها و اغتشاشات حاصل از این ستیزه­ها در سطح شهر، عامل ضرر و زیان مردم گشت؛ ...

full text

تبیین قلمرو ولایت در فقه سیاسی شیعه

جایگاه حکومت بر اساس فقه شیعه در دو دوره مورد بحث قرار میگیرد: نخست، زمان حضور معصوم، که در این دوره حق حاکمیت برای معصوم(ع) ثابت است؛ دوم، زمان غیبت معصوم، که در این دوره درباره حق حاکمیت میان فقیهان شیعه اختلاف نظر است. در دوران غیبت برای فقیهان شئونی وجود دارد که عبارت است از: شأن افتا و مرجعیت میان فقیهان « افتا و قضا » دینی، شأن قضاوت و شأن ولایت. در مورد ثبوت دو شأن اختلافی نیست؛ اما در ...

full text

تبارشناسی قاعده مصلحت در فقه سیاسی شیعه

مصلحت را می‌توان از جمله قواعد کاربردی در حوزه اداره جامعه قلمداد نمود که به‌واسطه مباحث نظری و کاربردهای عملی آن مورد توجه بسیاری از اندیشه‌گران مسلمان بوده است. در این میان برخی از نویسندگان، مستند به ظهور و توسعه قاعده مصلحت در نظام سیاسی شیعی، معتقد شده‌اند که الگوی دینی حکومت شیعی به‌واسطه عنصر مصلحت، عرفی شده است. در این مقاله ضمن تحلیل گونه‌های مختلف مصلحت (فلسفی، کلامی و فقهی)، بنیادهای...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام - دانشکده علوم سیاسی و اجتماعی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023